သဇင္

သဇင္
====
ပန္းေဂၚသဇင္
နန္းေတာ္၀င္ --။

ဘ၀င္လီဟပ္
အညႇာကြ်တ္ --။

သဇင္ပိုးထိုး
အညႇာက်ိဳး --။

ပိုးထိုးသဇင္
ဖုန္းဆိုးေတာကို
တိုးလို႔၀င္ --။

သဇင္ပန္းေျခာက္
အနံ႔ေပ်ာက္
ဖုန္းဆိုးဘားမွာ
ငါးပါးေမွာက္ --။

လင္းဋ (သို႔မဟုတ္) လဒ

လင္းဋ (သို႔မဟုတ္) လဒ
=================
အခါတပါးတြင္ အလြန္သန္မာျဖတ္လတ္ေသာ ၀ံလက္ငွက္တေကာင္သည္ ပင္လယ္ကမ္းစပ္နား ေက်ာက္ေဆာင္မ်ားကို မင္းမူက်က္စားလွ်က္ဟိသည္။ သူသည္မ်က္စိအျမင္လည္း အလြန္ေကာင္းသည္။ ပင္လယ္ရီျပင္ေအာက္ (၁၂) ေတာင္အနက္ကို ေဖာက္ထြင္းျမင္ႏိုင္စြမ္းဟိသည္။ ငါးႀကီးငါးငယ္ ငါးလိပ္ေက်ာက္ ငါးလက္ခြာ တေကာင္မက်န္ သူ၏စူးခၽြန္ေသာ ၿခီလက္သဲျဖင့္ ကုတ္ယူဖမ္းယူႏိုင္စြမ္းဟိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သူအား ရီျပင္၊ ၿမီျပင္၊ လီျပင္ သံုးခြင္ပိုင္စိုး ၀ံလက္မ်ိဳးဟု တင္စားေခၚေ၀ၚသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သူသည္ သူ႔ကိုယ္သူ အလြန္ေျမာက္ႄကြဂုဏ္ယူသည္။ ငါ့ပိုင္လူ ေအကမၻာမွာ မဟိ။

အခါတပါး သူသည္ စ်ာန္၀င္၍ လီျပင္အာကာေကာင္းခင္၌ လီဟုန္စီး၀ဲပ်ံနီဆိုက္ သူမင္းမူက်က္စားရာ ေက်ာက္ေဆာင္အနီးအနားပတ္၀န္းက်င္ ေတာနက္ထဲတြင္ အလြန္လွပေသာ ဥေဒါင္းတေကာင္ကို မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ ဖူးတြိရလိုက္သည္။ ဥေဒါင္းမင္းသည္ နီျခည္ေအာက္တြင္ သူ၏အမႊီးအေတာင္မ်ားကို ျဖန္႔ကားလွ်က္ ကျမဴးနီဆိုက္ျဖစ္သည္။ ၿပိဳးျပက္ေသာေရာင္ျခည္ နီ၀ါေသာရႊီအဆင္းျဖင့္ ကတၱီပါေကာ္ေဇာျဖန္႔ၾကက္ထားသကဲ့သို႔ ေတာက္ပေသာဇာျခည္ဇာကြက္မ်ားျဖင့္ အလြန္လွပတင့္တယ္သည္ျဖစ္၍ သူ႕စိတ္ကူးထဲတြင္ ဥေဒါင္းမင္းကဲ့သို႔ လွပေသာအမႊီးအေတာင္မ်ားပိုင္ဆိုင္လိုစိတ္ တဖြားဖြားျဖစ္ေပၚလာသည္။

(ငါ့မွာ သံလွ်က္ကဲ့သို႔ ထက္ျမက္ေသာ ၿခီသဲလက္သဲတိလည္းဟိဗ်ာ။ ပတၱျမားကဲ့သို႔ စူးရွေတာက္ပေသာ မ်က္လံုးအစံုလည္းဟိဗ်ာ။ ကမၻာၿမီျပင္ ေတာ္ငလွ်င္ သိမ့္သိမ့္တုန္စီေလာက္ေသာ ျပင္းျပေသာ ေတာင္ဖံတစံုလည္းဟိဗ်ာ။ ငါ့အမႊီးအမွ်င္မ်ားသည္ရာ ဥေဒါင္းမင္းကဲ့သို႔ ေရာင္စံုဇာကြက္မ်ားျဖင့္ ၿပိဳးျပက္ေတာက္ပ လွပသည္ဟိေသာ္ အစာေလာက္ေကာင္းလိုက္မည္နည္း။ ေအကမၻာမွာ ငါ့ပိုင္ေယွာင္ သတၱ၀ါဟိခန္႔သိမ့္လား။)


သို႔ေသာ္ ၀ံလက္မင္းသည္ သူ႔အမႊီးအမွ်င္မ်ား အေရာင္ေတာက္ပလာေအာင္ ပေဇာင္လုပ္ရခန္႔နည္း အႀကံအိုက္လွ်က္ဟိသည္။ ငါးသတၱ၀ါမ်ားထဲတြင္ ၀မ္းေဖာင္းေဖာင္းျဖင့္ ပက်င္းသတၱ၀ါမ်ားသည္ အလြန္ပညာဟိသည္ဟုၾကားဖူးသည္။ သူ႔အားမီးျမန္းစံုစမ္းၾကည့္မွျဖစ္မည္ဟု အႀကံရသည္။ သို႔ျဖင့္ သူသည္ သွ်စ္မိုင္အကြာ ျဖားရီတက္တြင္ ေပါေလာမ်ိဳးနီေသာ ပက်င္းတေကာင္အား တဟုန္တည္းျဖင့္ခ်ီကုတ္လိုက္သည္။

(ေဟ ပက်င္း သင္သည္ အသက္ရွင္သည္ကို အလိုဟိခန္႔၏ေလာ။ သင္သည္ အသင္ရွင္ျခင္းကို အလိုဟိခန္႔ျဖစ္သည္ဆိုပါက ငါ့အားမွန္ရာကို သံေတာ္ဦးျမတ္ေလွ်ာက္တင္ေလာ့။ ငါ့အမႊီးအမွ်င္မ်ား အေရာင္ေတာက္ပလာေအာင္ ပဇာလုပ္ရခန္႔နည္း။)

(အို ေက်းဇူးႀကီးလွစြာေသာ အသက္သခင္၀ံလက္မင္းဘုရား။ အသွ်င့္၏အမႊီးအမွ်င္မ်ား ေရာင္စံုၿပိဳးျပက္ေတာက္ပသည္ကို အလိုဟိေတာ္မူပါက ပင္လယ္ထဲသို႔ မိုးထက္တႀကိမ္၊ နိျခင္းတႀကိမ္ ညဇာတႀကိမ္ တနိသံုးႀကိမ္ ဒိုင္ပင္ထိုးေတာ္မူပါဘုရား။ ရက္မ်ားမၾကာ အသွ်င္၏အမႊီးအမွ်င္မ်ားသည္ ပင္လယ္ေငြဇာျခည္လႊာမ်ားကဲ့သို႔ ၿပိဳးျပက္ေတာက္ပလာမည္မွာ အမွန္ျဖစ္ပါသည္ဘုရား။)

(ပညာဟိ ပီသပါေပ၏ အိုအသင္ပက်င္း။ သင္သည္ သင္၏ဥပဓိရုပ္ရည္ရူပက ႀကန္အင္လကၡဏာႏွင့္အညီ သူေတာ္သူျမတ္ျဖစ္ေပ၏။ သင့္အသက္ကို ငါခ်မ္းသာပီးမည္။ ဤနိဤရက္မွစ၍ သင့္အသားစားျခင္းကို ငါေယွာင္ၾကည္မည္။ ထိုအခ်ိန္မွစ၍ ၀ံလက္ငွက္သည္ ပက်င္းသားကို မစားျခင္းျဖစ္သည္။)

ပညာဟိပက်င္း၏အႀကံကိုရယူၿပီးေနာက္ ၀ံလက္မင္းသည္ တနိသံုးႀကိမ္ ပင္လယ္ထဲသို႔ မပ်က္မကြက္ဒိုင္ပင္ထိုးသည္။ အာကာတိမ္စြန္ဖ်ားသို႔ ေတာင္ဖံကို တဟုန္ခ်င္းရိုက္ခတ္ပ်ံတက္ၿပီး ပင္လယ္ျပင္သို႔ မိုးႀကိဳးပစ္သကဲ့သို႔ ဒိုင္ပင္ထိုးခ်လိုက္သည္။ အသွ်ိန္အဟုန္သည္ ျပင္းထန္လွသည္ျဖစ္၍ လိႈင္းလံုးႀကီးမ်ားေက်ာက္ေဆာင္သဲေသာင္ျပင္သို႔ တဘုန္းဘုန္းတအုံုးအံုး ရိုက္ခတ္ျမည္ဟီးလားသည္။ ရက္မ်ားမၾကာ ၀ံလက္မင္း၏နဖူးလိုင္ဖင္းက အမႊီးမွ်င္မ်ားအားလံုး ကၽြတ္ထြက္ကုန္သည္။ အအီးပက္၍ ႏွာစီးေျခာင္းဆိုးသနပတ္လိုက္သည္။ အင္အားမ်ားလည္း ခ်ိနည္းလာသည္။ မ်က္စိလည္းမႈန္လာသည္။ ငါးအစာမ်ားကိုလည္း အယင္ပိုင္ေယွာင္ ထိုးကုတ္ဖမ္းယူႏိုင္ျခင္းမဟိေတာ့။ ကုတ္ရာတျခား ျခစ္ရာတျခားျဖစ္ကုန္သည္။ အစာဖမ္းမရေသာအခါ ေသာင္ျပင္ကမ္းစပ္က ခြီးသီပုတ္ေကာင္မ်ားကိုရာ စားကိန္းႀကံဳသည္။ ခြီးပုတ္ႏြားပုတ္မ်ားကိုစားယင္းေသာက္ယင္း အမ်ားမၾကာ ၀ံလက္မင္းသည္ ဥေဒါင္းမင္းျဖစ္မလာဘဲ (လဒမ်ိဳး) ျဖစ္လားရလီပါေတာ့သည္။

လူအမ်ားက လဒမ်ားလည္း မိုးထိေအာင္ပ်ံႏိုင္သျဖင့္ ၀ံလက္ငွက္ႏွင့္ထင္မွတ္မွားတတ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ လဒမ်ားမွာ လဒအက်င့္ကိုက်င့္၍ လဒစိတ္ဟိသူမ်ားျဖစ္သည္။

(သာလွဦး)

ပိတကာသီးေခတ္ႏွင့္ ပညာဟိေမာင္ပန္းသီး

ပိတကာသီးေခတ္ႏွင့္ ပညာဟိေမာင္ပန္းသီး
===========================
အခါတပါးတြင္ ရခိုင္ျပည္တြင္ အလြန္နာမည္ေက်ာ္ၾကားေသာ ပညာဟိတဦးဟိသည္။ သူ၏ကေလာင္နာမည္မွာ (ေမာင္ပန္းသီး) ျဖစ္သည္။ သူသည္မ်ိဳးရိုးစိုင္ဆက္ခ်မ္းသာေသာ အသိုင္းအ၀ိုင္းမွ မႊီးဖြားလူသူတဦးျဖစ္သည္။ လက္မႊီးမီးမေလာင္ ၿခီမႊီးမီးမေလာင္ျပဳစုႀကီးျပင္းလာသူတဦးလည္းျဖစ္သည္။ အရပ္လည္း (၆) ေပေက်ာ္ရွည္ေသာ အာဃေယာက္က်ားလည္းျဖစ္သည္။ ေယာက္က်ားပီသသည္ကတေၾကာင္း၊ မိဘမ်ိဳးရိုးစိုင္ဆက္ခ်မ္းသာသည္ကတေၾကာင္း၊ ဥပတိရုပ္ေကာင္းၿပီး ခန္႔ျငားထည္၀ါက်က္သေရဟိသည္ကတေၾကာင္း၊ ဘက္ေပါင္းစံုျပည့္စံုေသာေၾကာင့္ သူ႔အားမိမၼမ်ား အလြန္ႀကိဳက္ႏွစ္သက္သည္။

သို႔ေသာ္သူသည္ အလြန္စာရိတၱေကာင္းမြန္သူတဦးျဖစ္သည္။ မိမၼလံုး၀မလိုက္စား။ အေသာက္စကားကင္းသည္။ သူတပါးအားကူညီရိုင္းပင္းတတ္သည္။ ၾကင္နာသနားတတ္သည္။ အငယ္ကပင္ သူ႔ေက်ာင္းနီဖက္သူငယ္ခ်င္းမ်ား ေက်ာင္းသံုးစာအုပ္မ၀ယ္ႏိုင္၊ လြယ္အိပ္ေက်ာက္သင္ပုန္းမ၀ယ္ႏိုင္ ထိုအခါမ်ားတြင္ သူက မုန္႔ဖိုးထဲကေငြကို ပီးကမ္းစြန္႔ႀကဲေလ့ဟိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္သူအားသူငယ္ခ်င္းမ်ားက အေခ်ကပင္ (သူေတာ္ေခ်) ဟု ခ်စ္၍ေတာ့၍ေခၚၾကသည္။ သို႔ေသာ္ အက်င့္စာရိတၱႏွင့္ပတ္သက္လာလွ်င္ကား ခိုင္မာျပတ္သားသည္။ ႏွမ္းတစိသားလည္းအေလွ်ာ့မပီးတတ္။ ႏွစ္သစ္ကူးသႀကၤန္ရက္မ်ားတြင္လည္း သူငယ္ခ်င္းမ်ားေသာက္စားေပ်ာ္ပါးရန္ဖိတ္ေခၚေသာအခါ သူကခါးခါးသီးသီးျငင္းဆန္တတ္တသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သူ႔သူငယ္ခ်င္းမ်ားက သူအားခ်စ္လည္းခ်စ္သည္ မုန္းလည္းမုန္းသည္။ ခ်စ္ရသည့္အေၾကာင္းရင္းက သူရို႔ဒုကၡေရာက္ေသာအခါ သူက နိမဆိုင္းညမဆိုင္း ကူညီတတ္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ မုန္းရသည့္အေၾကာင္းက ေသာက္စားေပ်ာ္ပါးအႀကံမ်ားကို လက္မခံေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ သူသည္ ၀ါတြင္း၀ါဆို အခါႀကီးရက္ႀကီးသႀကၤန္ရက္မ်ားတြင္လွ်င္မဟုတ္ ၀ါတြင္းကာလ လျပည့္လကြယ္တရက္မပ်က္ဥပုသ္ေစာင့္သည္။ ၀ါကၽြတ္လြန္ေသာ္လည္း ဘုရားေက်ာင္းကန္လားၿမဲလားကာ ဆရာသမားမ်ားအား ၀တ္ႀကီး၀တ္ငယ္ပူေဇာ္ကန္ေတာ့ေလ့ဟိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္သူသည္ အေခ်ကပင္ (ဘုရားတကာေက်ာင္းတကာ) ဟူေသာဘဲြ႔နာမကို ပါရမီဘ၀ကံအေၾကာင္းအားေလွ်ာ္စြာ ပိုင္ဆိုင္ထားသူတဦးလည္းျဖစ္သည္။

သူသည္စာအလြန္ေတာ္သူတဦးလည္းျဖစ္သည္။ စာလည္းအလြန္ႀကိဳးစားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အတန္းတိုင္းတြင္ပထမအၿမဲတမ္းရသည္။ အားကစားလည္းအလြန္ထူးခၽြန္သည္။ စြယ္စံုရပါရမီသွ်င္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဆရာဆရာမမ်ားက သူ႔အားအလြန္ခ်စ္ခင္အားကိုးသည္။ ၿမိဳ႔မ်က္ႏွာပန္းအျဖစ္တင္စားၾကသည္။ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္းလူရည္ခၽြန္အရြီးခံရၿပီး ငပလီ၊ ေရႊ၀ါက်ိဳင္စသျဖင့္ ျမန္မာျပည္အႏွမ့္ လူရည္ခၽြန္စခန္းမ်ားကိုလည္းေရာက္ဖူးသည္။ ဆယ္တန္းတြင္ႏွစ္ခ်င္းေပါက္ ဂုဏ္ထူး (၄) ဘာသာျဖင့္ ထူးထူးခၽြန္ခၽြန္ေအာင္ျမင္သည္။ ဆယ္တန္းကို (၄) ဘာသာဂုဏ္ထူးျဖင့္ေအာင္ျမင္သူမွာ သူရို႔ၿမိဳ႕သမိုင္းတြင္ သူသာလွ်င္ပထမဆံုးအႀကိမ္ျဖစ္သည္။ က်န္ႏွစ္မ်ားတြင္ ဂုဏ္ထူး (၁) ဘာသာ (၂) ဘာသာျဖင့္ေအာင္ျမင္သူ မဟိသေလာက္ျဖစ္သည္။ ဆီးတကၠသိုလ္၀င္ခြင့္ရေသာ္လည္း ဆရာ၀န္ဘ၀ကိုစြန္႔ၿပီး သူ၀ါသနာပါရာ ျမန္မာစာအဓိကျဖင့္ တန္းျမင့္မဟာ၀ိဇၨာဘဲြ႔ကို ထူးခၽြန္စြာဆြတ္ခူးေအာင္ျမင္ခသည္။ တကၠသိုလ္ေနာက္ဆံုးႏွစ္တြင္ သူ၏ဖူးစာပါရမီသွ်င္ႏွင့္တြိဆံုၿပီး အိမ္ေထာင္က်သည္။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ျမန္မာစာဌာနတြင္ နည္းျပဆရာအျဖစ္စတင္အမႈထမ္း၍ သူ၏ထူးကဲေသာအရည္အခ်င္းေၾကာင့္ ႏွစ္မ်ားမၾကာသူသည္ ျမန္မာစာဌာနတြင္ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ပါေမာကၡတဦးျဖစ္လာသည္။ အသက္ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္ျဖင့္ ပါေမာကၡျဖစ္လာသူဟူ၍ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္သမိုင္းတြင္ ပညာဟိေမာင္ပန္းသီးတဦးတည္းသာလွ်င္ဟိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ရခိုင္ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူမ်ား ရန္ကုန္တကၠသိုလ္စာပီေလာကတြင္ ေမာင္ပန္းသီး၏နာမအသွ်ိန္အ၀ါေၾကာင့္ မ်က္ႏွာပန္းအလြန္ပြင့္လန္းၾကသည္။ ဂုဏ္ယူေျမာက္ႄကြၾကသည္။

ပညာဟိေမာင္ပန္းသီးသည္ အလြန္မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ထက္သန္သူလည္းျဖစ္သည္။ သူ႔တပည့္သားသမီးမ်ားအား (အမ်ိဳးသီလ၊ ႏွစ္ဌာနကို၊ ျပည့္၀မ႑ိဳင္၊ ေစာင့္စြမ္းႏိုင္၍၊ ရကၡိဳင္၀ံသ၊ ဘဲြ႔မည္လွျဖင့္၊ အႏြတၱသညာ၊ ေခၚအပ္စြာတည့္။) ဟူေသာ သူ၏လက္သံုးအသွ်င္နာဂိႏၵေမာ္ကြန္းလကၤာျဖင့္ ဆိုဆံုးမေလ့ဟိသည္။ သို႔ေသာ္ လကၤာတပုဒ္လံုးကိုကား သူတခါမွမဖတ္ဖူးေပ။ ျမင္လည္းမျမင္ဖူးေပ။ အသွ်င္နာဂိႏၵကား ေလးၿမိဳ႔ေခတ္စာဆိုလား၊ ေျမာက္ဦးေခတ္စာဆိုလား အတိအက်မသိ။ တခါတြင္ ေလးၿမိဳ႔ေခတ္က၊ တခါတြင္၊ ေျမာက္ဦးေခတ္က၊ တခါတြင္ ေ၀သလီေခတ္ကစသည္ျဖင့္ ေယာင္သၽႊီးလုပ္တတ္သည္။ သို႔ေသာ္သူသည္ နဖူးေျပာင္ေျပာင္ျဖင့္ မွင္အလြန္ေကာင္းသျဖင့္ တပည့္သားသမီးမ်ားက သူေျပာတိုင္း အားကိုးယံုၾကည္သည္။ ဆရာႀကီးေဖေမာင္တင္ရြီးေသာျမန္မာစာပီသမိုင္းကို အစအဆံုးမၾကည့္ဘဲ ႏႈတ္က်က္ရြတ္ျပႏိုင္သူအျဖစ္ ေလးစားဂုဏ္ယူသည္။

ေမာင္ပန္းသီးမွာ ယခုအခါအသက္အရြယ္ႀကီးရင့္ၿပီး ပညာေရးေလာကမွ အနားယူလားၿပီးျဖစ္သည္။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ရိပ္သာလမ္းဟိ သူ၏သမီးႀကီးအိမ္တြင္ခ်မ္းသားစြာနီထိုင္လွ်က္ဟိသည္။ သမီးႀကီးတြင္ သားႀကီးတေယာက္၊ သမီးတေယာက္ထြန္းကားသည္။ သူ၏ၿမီးမ်ားက သူ႔အား (အဖိုးသွ်င္၊ အဖိုးသွ်င္) ဟုေခၚလွ်င္ သူသည္အလြန္၀မ္းေျမာက္ပီတိျဖစ္ရသည္။ သူ႔ၿမီးမ်ားအား ပညာအမႊီလက္ဆင့္ကမ္းပီးရသည္ကို ၀မ္းသာမဆံုးျဖစ္သည္။ (၅) ႏွစ္အရြယ္ၿမီးထြီးေခ်မွာ သူငယ္တန္းဖတ္စာသစ္ကို တလံုးမက်န္အဖိုးသွ်င္ရွိတြင္ အလြတ္ရြတ္ျပႏိုင္သည္။ မပီတြတ္တြတ္ပီတြတ္တြတ္ အဖိုးသွ်င္အား နားမလည္သည္မ်ားကိုလည္း မိန္းျမန္းေလ့ဟိသည္။ တခါတရီတြင္ လံုး၀အဓိပၸါယ္မဟိေသာမိန္းခြန္းမ်ားျဖစ္ေသာ္လည္း အဖိုးသွ်င္က စိတ္ရွည္လက္ရွည္ယွင္းျပတတ္သည္။ ဥပမာအားျဖင့္ (အဖိုးသွ်င္ ေဘာ္လံုးဇာျဖစ္လံုးေရလဲ) စသည္ျဖင့္ျဖစ္သည္။ ထိုအခါ (ေဘာ္လံုးျဖစ္လို႔ လံုးေရပုေခ်) ဟု အသခၤတဥာဏ္ျဖင့္ မဆိုင္းမတြက္ခ်က္ခ်င္း ျပန္ေျဖႏိုင္သည္။

ၿမီးအႀကီးသူမွာ ေလးတန္းေအာင္ၿပီးျဖစ္သည္။ အဖိုးသွ်င္အိမ္တြင္ ရခိုင္ပညာဟိမ်ားလာေရာက္၍ စာအေၾကာင္းပီအေၾကာင္း၊ သမိုင္းေၾကာင္း၊ ဓည၀တီအေၾကာင္း၊ ေ၀သာလီအေၾကာင္း၊ သု၀ဏၰေဒ၀ီအေၾကာင္း၊ မင္းထီးမင္းဘာအေၾကာင္း၊ စသည့္အေၾကာင္းေၾကာင္းမ်ားကို အာေဘာင္အာရင္းသံမ်ားျဖင့္ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္သည္မ်ားကို စိတ္၀င္တစားနားေထာင္ေလ့ဟိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သူသည္အသက္ငယ္ပင္ငယ္ေသာ္ျငားလည္း ရခိုင္သမိုင္းေၾကာင္းကို ရင္းႏွီးအကၽြမ္း၀င္သည္။ (ရခိုင္အစ မာရယုက၊ ဘီစီ (၃၃၂၅) တြင္ ရခိုင္သမိုင္းစတင္သည္။ ရခိုင္သားသည္ (အာရီယံႏြယ္မ်ိဳးျဖစ္သည္၊) အစဟိသည္ျဖင့္ သူ၏ေက်ာင္းနီဖက္သူငယ္ခ်င္းမ်ားအား ေဖာက္သည္ခ်ေျပာျပႏိုင္သည္။

တရက္နိတြင္ သူသည္အဖိုးသွ်င္အား မိန္းခြန္းတခုမိန္းလတ္သည္။ (အဖိုးသွ်င္ (ရခိုင္မွာစာမဟိ) ဆိုစြာဟုတ္ေတလား။ ေက်ာင္းကဆရာမက ယင္းပိုင္ေယွာင္ေျပာပါေရ)။ ထိုအခါ ပညာဟိေမာင္ပန္းသီးက သူ႔ၿမီးအား မာန္ပါပါျဖင့္ (အေ၀း အခုမင္းဖတ္နီေရ ျမန္မာစာက ရခိုင္စာခ်င့္။ မင္းအစာကိုေျပာေရလဲ) ဟု ေအာ္ေငါက္လိုက္သည္။ ေယခါ သူ႔ၿမီးက (ေယေကအဖိုးသွ်င္ (သေဘၤာသီး) ကို (ပိတကားသီး) လို႔ ေမာင္ေမာင္ရို႔ ရခိုင္မွာေခၚပါေရမနား၊ ေအမွာက (သေဘၤာသီး) လို႔ရာ ရြီးထားပါေရ။) ဟုဆိုသည္။ ထိုအခါ အဖိုးသွ်င္က (အေ၀း ယင္းသူရို႔တိ ခိုးထားစြာ ခိုးထားစြာ) ဟုေအာ္သည္။

တရက္နိတြင္ ၿမီးအႀကီးသူ ျမန္မာစကားပံုမ်ားကို အလြတ္က်က္မွတ္နီသည္။ ထိုတြင္ (ပညာဟိ သတိျဖစ္ခဲ) ဟူေသာစကားပံုကို နားမလည္ႏိုင္ျဖစ္နီသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အဖိုးသွ်င္အား (အဖိုးသွ်င္ ပညာဟိ သတိျဖစ္ျဖစ္ခဲ) ဆိုစြာ ပဇာကိုေျပာစြာပါလဲ။) ဟုမိန္းလိုက္သည္။ ထိုအခါ အဖိုးသွ်င္က သူ႔ကိုယ္သူလက္ညွိဳးထိုးလွ်က္ (အေ၀းၿမီးေခ် ငါ့ကိုၾကည့္ ငါ့ကိုၾကည့္၊ ပညာဟိဆိုစြာ (အိုပင္အိုေကလည္း သတိမမိ) ဆိုစြာကိုေျပာစြာ) ဟု ေျဖသည္။ ယင္းကာလ ငါးႏွစ္အရြယ္ၿမီးထြီးအပုေခ်က (ဟ ဟာဟ ရယ္လိုက္ရ) ဟု စာဖတ္သံႏွင့္လားတိုက္ဆိုင္နီသည္။ ထိုအခါ ပညာဟိေမာင္ပန္းသီးက သူ႔အားအယြဲ႕တိုက္သည္အထင္ျဖင့္ (ေဟးေကာင္မေခ် မဖတ္ကဲ့၊ တန္႔တန္႔) ဟု ဟန္႔တားလိုက္သည္။ ၿပီးလွ်င္ သူသည္ရွက္ရွက္ျဖင့္ (ေအခုေခတ္ အဂယင့္ ပိတကာသီးေခတ္အမွန္။ အႀကီးကေအာက္က အငယ္ကအထက္က) ဟု ဘုေျပာၿပီးလွ်င္ ဘုရားခန္းထဲသို႔ ပုတီးစိတ္ရန္လွမ္း၀င္လိုက္သည္။

ဤတြင္ အကၽြန္႔၀တၳဳလည္းဆံုးပါလီ၏။ မဆံုးသိမ့္ေက က်န္ေရလူတိဆက္ေျပာပါလီ။

(သာလွဦး)

ပြပြေရာင္တိ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္

ပြပြေရာင္တိ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္
===============

မင္း႐ို႕တိ
အေျခာက္တိုက္
ဘ၀င္ကိုင္နီလို႔
ရညိႇကပ္ ၾကာအိုက်
ေက်ာက္ခဲတလံုး
သမိုင္းဆိုစြာ
ေဂ်ာင္ထိုးနီရေရ...။

အစိုနံနီေရ
မင္း႐ို႕
ဘ၀င္ပုတ္တိေၾကာင့္
ရင္းတန္းထိုးနီေရ
ဆားငန္ျမစ္ထဲက
င႐ို႕အဖိုးတေယာက္
သီေအာင္ထိ
ၿခီေထာက္မွာ
က်ဴပ္မစင္လီခ...။

ေလာက္က်နီေရ
မင္း႐ို႕တိ
ဟကၠရီက်
အေတြးအေခၚတိေၾကာင့္
ထင္းႃခြီနီေရ
င႐ို႕အေဘာင္အဖိုး႐ို႕ဘ၀စြာ
ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းကို
သီေအာင္ထိ မေရာက္ခ...။

မင္း႐ို႕တိ
စုတ္ပီစုတ္ပ
ညီညြတ္ေရးေၾကာင့္
ဥာဏ္ေကာင္းေရ
အဖအေခ်တိ
ေအာက္က်ေနာက္က်နန္႔
စာမတတ္ ပီမတတ္
ဘ၀ဆံုးလီကတ္ရယင့္...။

တကိုယ္ေကာင္းဆန္ေရ
မင္း႐ို႕တိ
လုပ္ရပ္ေၾကာင့္
အဖတေယာက္
ဆင္းရဲတြင္းနက္ပနာ
ကမၻာေပၚမွာ
မ်က္ႏွာငယ္နီရေရ...။

ဇာမွာလဲ
မင္း႐ို႕တိ အတတ္ပညာ
ဇာမွာလဲ
မင္း႐ို႕တိ အသိပညာ
ဇာမွာလဲ
မင္း႐ို႕တိ သနားၾကင္နာမူ
ဇာမွာလဲ
မင္း႐ို႕တိ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္
ဇာမွာလဲ
မင္း႐ို႕တိ ညီညြတ္ေရး
ဇာမွာလဲ
ဇာေဂ်ာင္မွာလဲ...။

လီထက္မွာလား
မင္း မယားတိ ဘက္မွာလား
မင္း အမ်ိဳးတိ ဘက္မွာလား
ဆက္ၿပီးေက မလိမ္ကဲ့ဖိ
ပြပြေရာင္
ထမင္းဆံုးတိ တြင္းဆံုးတိ...။

ႂကြတ္စူး(ရမ္းၿဗဲကြ်န္း)

ပန္းျမတ္သဇင္

ပန္းျမတ္သဇင္
=========
ပန္းျမတ္သဇင္ ပန္းသဇင္
သဇင္ေပၚစ
ႏွင္း၀ီ၀ီေက နတ္ေတာ္လ --။

ၿပိဳင္းေတာင္ေက်ာ္လမ္း
ခေမာင္းပင္မွာ သဇင္ပန္း --။

ဆြတ္ခီဆြတ္ခီ
မယ္ႏွမမွာ သဇင္ပန္းကုိ
ပန္ရစီ --။

ႏွမပန္ခ်င္
ပ်ဳိတုိင္းႀကိဳက္ေတ ပန္းသဇင္
မယ္ၾကင္ေမာင္ေ၀ တက္လို႔ဆြတ္ေက
ရခေရ --။

ပန္းပြင့္သဇင္
မယ့္ေဂါင္းထက္မွာ လွလုိ႔ပင္ --။

တ၀က္ကုိပန္ တတန္ေနာင္က်ဳိး
ျမတ္စိေႏၲေလ ေညာင္ရည္အုိးမွာ
အျပည့္ထုိး --။

ေမာင္ႏွင့္ႏွမ
သဇင္ပန္းကုိ အရင္းတည္
ေမာင္မယ္ႏွစ္၀
အခါတန္ သႀကၤန္လမွာ
ေပါင္းရပါစီ
ဆံေတာ္ရွင္ေလ ေစတီရင္းမွာ
ဆုေတာင္းလီေလ ဆုေတာင္းလီ --။

(ရွာေဖြတင္ျပသူ ခိုင္ေဇယ်)

မွတ္ခ်က္။ ။ (ရွင္) ကို (Rhun) ဟု အသံထြက္ဖတ္ပါ။

မိုးသထအာရုဏ္

မိုးသထအာရုဏ္
==========
ညဥ္႔သန္းေခါင္ေလ အေမွာင္လြန္ေျမာက္
အာရုဏ္ေရာက္လို႔ ခတက္ေခါက္ေက
စိတ္ေရာက္ရည္မွန္း သဒၶါဆြမ္းကို
လွဴဒါန္းဖို႔ေလ ခ်က္လတ္ေတ --။

ၿဂိဳးငွက္လူပ်ိဳ ေတးျခင္းဆိုလို႔
စိမ္းညိဳရြက္ႏု ႏွင္းထု၀ီ၀ီ
လီေခ်သြတ္သြတ္ တိုက္ကာခတ္ေက
ရင္ဖတ္အီးေရ ခ်မ္းလတ္ေတ --။

အာရုဏ္ပ်ိဳးလို႔ မိုးသထမွာ
ႏိုးထအားမာန္ ၿဗိန္းေစာင္းသံေလ
ေတာင္ယံကိုဟပ္ ဂလိုင္ထပ္ပ်ာယ္
ရိုက္ခတ္ျမည္ဟိန္း စည္ေတာ္ႀကိမ္းေက
ၾကက္သိမ္းထေရ အားရေရ --။

ေရာင္နီသန္းေက ဆြမ္းပန္းရီခ်မ္း
လႈဒါန္းမွ်၀ီ မိတၱာၿမီမွာ
ပီတိႏိႈးေဆာ္ သာထုေခၚမိ
မွန္းေမွ်ာ္နိဗၺာန္ သံစည္သံလည္း
မာန္စြယ္ႏွိမ့္ခ် ၿငိမ္းခ်မ္းစြ --။

ေမာင္နန္းလွ (ေျမာက္ဦး)

ဦးရာဇ္ေတာ္ကို ဖူးပါခလိုက္

ဦးရာဇ္ေတာ္ကို ဖူးပါခလိုက္
=================
(၁)
ရကၡပူရီ တိုင္းဌာနီမွာ
ဇာတီပုထုိး အမ်ဳိးမ်ဳိးလွ်င္
ျပည့္ၿဖိဳးစုံညီ ဟိပါလီျငား
အမ်ားလူသွ်င္ ဦးထိပ္တင္ေက
သွ်င္ပင္ဦးရာဇ္ ဓါတ္ေတာ္စစ္ကုိ
ေတာင္ထိပ္ခ်ာမွာ မဟာမင္းေကာင္း
ဖေလာင္းရာဇာ တည္ခပါေက
ျမင္သာေလးရပ္
လြန္ထင္ေပၚေက သပၸါယ္လတ္လို႔
႐ုိၫြတ္ဦးတင္ မသီခင္လွ်င္
အယင္လာလုိ႔ ဖူးပါခလိုက္ --။

(၂)
ေတာင္ထိပ္ခ်ာက ၾကည့္ပါလီတုိင္း
မႈိင္းမိႈင္း၀ီ၀ီ လီလည္းျဖဴးျဖဴး
လိႈင္းအူျမဴးလို႔ ၀မ္းႏူးစဖြယ္
ျမစ္ပင္လယ္ႏွင့္ ႀကီးငယ္လွီေလာင္း
ေသာင္းေသာင္းညံညံ
ဘဲဟသၤာမွာ ၀ဲကာပ်ံလို႕
တေၾကာ္ေၾကာ္ ေခၚသံလည္းက်ဴး
ၾကည္ႏူးစရာ အသံနားမွာ ၾကားရပါေသာ္
သာယာၿငိမ့္ေညာင္း နာေပ်ာ္ေကာင္းေရ
သာယာအီးေလ သာစြေလ
သာယာစြေလ သာစြေလ --။

(၃)
ေတာင္ထိပ္ခ်ာက ၾကည့္ပါလီတုိင္း
မႈိင္းမႈိင္းၫို႔ၫုိ႔ မုိ႔မုိ႔ေတာေတာင္
ျပင္လယ္ေကာင္ႏွင့္ ေခ်ာင္းေျမာင္၀န္း၀ိုက္
မိုးေမွာင္သန္းေက အဆန္းတၾကယ္ လြမ္းဖြယ္ျဖစ္လို႔
ႏွစ္သက္ၾကည္လင္ ျမင္ရပါေသာ္ 
ရင္မွာအီးခ်မ္း စိတ္လည္း၀မ္းသာ သာဓုေခၚေရ
သာယာအီးေလ သာစြေလ
သာယာစြေလ သာစြေလ --။

(ဓညဦး)

ေစာင့္လီမ်ိဳးႏြယ္

ေစာင့္လီမ်ိဳးႏြယ္
-----------
ေအာ္ ငါ့၏ခ်စ္သီြး ရခိုင္သူ ရခိုင္သားရို႕ နွလံုးသားမွာ စာတင္မွတ္လို႔ အတုယူဖို႔ ငါ့သီြးငါ့သားရို႕ကုိ အဖိုးပံုျပင္တပုဒ္ ထုတ္ကာျပလို႔ ေျပာျပမယ္ေ၀ နားစိုက္ေထာင္ကတ္ ငါ့ခ်စ္သီြးရို႕။

ထုိးလြန္လီခကာ ျပည္ဗာရာမွာ ျဗဟၼာဒတ္မင္း မင္းျပဳစုိးစံအုပ္ခ်ဳပ္လို႔ နီေရလတ္ေ၀ ငါ့ခ်စ္သြီးရုိ႕။ ယင္းအခ်ိန္္မွာ စိႏၲာမယံ ဘုရားေလာင္းလည္း ေတာေတာင္အုပ္စုိး ျခေသၤ့ျဖစ္၍ ဟိမ၀ႏၲာ ရီႊဂူသာမွာ နီေရလတ္။ ထုိျခေသၤ့မွာ နွမတေကာင္ ညီေျခာက္ေကာင္ဟု သြီးရင္းခ်စ္လည္း ဟိေရလတ္။ ျခေသၤ့အုပ္စုိး ရႊီဂူနား၀ယ္ ေငြေတာင္ထြဋ္သာ ဖန္ဂူမွာကား တိရိစၦန္ျဖစ္ျငား မ်ိဳးမစစ္သား ခဲ၀ါယုတ္လည္း နီေရလတ္ေ၀။ မ်ိဳးျမတ္သခင္ ္ျခေသၤ့ရို႕ကား သဲခ်စ္နွမ ညီမေခ်အား ဂူ၀ယ္ထားကာ အစာရွာထြက္၍ ျပန္လာေသာခါ ညီမငယ္အတြက္ ၀မ္းစာျဖည့္ဖို႔ စားေကာင္းမ်ိဳးစံု ယူေဆာင္လာခါ ေကြ်းကတ္ေတလတ္။

တနိေသာခါ မ်ိဳးမစစ္သား ခဲ၀ါယုတ္သည္ကား ျခေသၤ့မကုိ ျမင္ေသာခါ၀ယ္ ခ်စ္ခင္နွစ္သက္ ျဖစ္မိေရလတ္။ ထုိေၾကာင့္သာပင္ အစ္ကုိ ခုနွစ္ေကာင္ ျခေသၤ့မင္းရို႕ အစာရွာထြက္ခ်ိန္ အခြင့္သာကုိ ေစာင့္ယူလတ္၍ မ်ိဳးျမတ္ကိ္န္းရာ ရႊီဂူသာသို႔ လားလတ္ၿပီးေက ျခေသၤ့မအား...

“အသဲနက္နဲ ဘ၀အပ္၍ ခ်စ္ခင္ရေသာ ေအာ္နွမငယ္။ အသွ်င္မလည္း ၿခီေလးေခ်ာင္ဟိ သတၱ၀ါမ်ိဳး ျဖစ္ဘိလတ္၏။ အကြ်န္သည္လည္း သွ်င္မပိုင္ယာ ၿခီေလးေခ်ာင္းဟိ သတၱ၀ါမ်ိဳး ျဖစ္ဘိလတ္၏ ။ သို႔အတြက္ေၾကာင့္ နတ္မွ်မက ရုပ္သြင္တင့္ဘိ သွ်င္မသည္ကား အကြ်ႏ္ုပ္အား ႀကိဳက္ေတာ္မူခါ ခ်စ္ခြင့္သာပန္း ပီးလတ္ပါ သွ်င္မ။ အကြ်န္ တူနွစ္ကုိယ္ ရီႊရည္ဆင္း၍ အၾကင္လင္မယား အျဖစ္ေဆာင္ကာ နီကတ္ပါအံ့ အို ခ်စ္ေသာႏွမ ဘ၀သွ်င္။ တူနွစ္ကုိယ္ေပါင္း သာယာအိမ္ေထာင္ တည္ေဆာက္ကတ္ေမ အို ခ်စ္နွမေခ် အိမ္မက္သွ်င္" လို႔ ခ်စ္ခြင့္ပန္ခါ ေျပာေရလတ္ေ၀ ေအာ္ ခ်စ္သြီးရုိ႕။

ေအာ္ ငါ့ခ်စ္သီြးရို႕

ျခေသၤ့မကား မ်ိဳးမစစ္သား ခဲ၀ါစကား ၾကားလတ္ေတခါ နွလံုးမသာ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိပင္ ရွက္ေၾကာက္လတ္၍ ဤကဲ့သို႔ပင္ ၾကံမိေရလတ္။ "ေဒခဲ၀ါကား ၿခီေလးေခ်ာင္းဟိ သားေကာင္ရို႕တြင္ အယုတ္ည့ံဆံုး မ်ိဳးမစစ္၍ စက္ဆုပ္ဖြယ္ပင္ ဟိေခ်၏တည္း။ ငါ့ရို႕သည္ကား မ်ိဳးျမတ္သားႏြယ္ မင္းမ်ိုဳးသွ်င္ဟု ေလာကသားတိုင္း သမုတ္အပ္ေသာ စံ၀င္သူမ်ား ျဖစ္ေခ်ဘိ၏ ။ ေဒခဲ၀ါကား ငါနန္႔မထိုက္ စကားကိုရာ ဆိုလာဘိ၏။ ငါသည္သာကား မ်ိဳးမစစ္သား ခဲ၀ါစကား ၾကားခါမွ်ပင္ ရွက္လွေခ်၏။ အသက္ရွင္လွ်က္ ငါမနီယာ ကုိယ့္ကုိယ္စေတး သတ္သီလတ္၍ ငါ့အမ်ိဳးအား ငါေစာင့္မည္ဟု ၾကံစည္ေရလတ္ေ၀ ငါ့ခ်စ္သီြးရုိ႕"

ထိုေနာက္မွာကား ကုိယ့္ကုိကုိယ္ထိမ္း တခါဆင္ျခင္ စုိင္းစားျပန္ေက ယုတ္ညံ့စကား ခဲ၀ါယုတ္ေၾကာင့္ ေဒအၾကံကား မသင့္လွေပ။ ငါ၏အစ္ကုိ ေမာင္ရုိ႕လာမွ ျဖစ္အင္သနစ္ အစံုလွစ္၍ ေျပာျပၿပီးမွ ငါသီမယ္ဟု ဆံုးျဖတ္ၿပီးခါ အစ္ကုိအလာ ေစာင့္နီေရလတ္။ ခဲ၀ါယုတ္လည္း ျခေသၤ့မငယ္ ႏႈတ္ခမ္းလႊာမွ တုံ႔ျပန္စကား မၾကားေသာခါ နွလံုးမသာ စိတ္မရႊင္ပဲ ဖန္ဂူသို႔ယာ ျပန္လားၿပီးခါ အိပ္နီေရလတ္ အုိ ခ်စ္သီြးရို႕။

ထုိခ်ိန္ခါ၀ယ္ အစ္ကုိငယ္ကား နွမအတြက္ အစာခ်ီလွ်က္ ေတာမွျပန္လာ ၀မ္းသာစြာျဖင့္ အစာေကာင္းအား ၀မ္းစာျဖည့္ဖို႔ ပီးေရလတ္ေ၀။ ထိုေသာခါ၀ယ္ နွမငယ္က "ေအာ္ အစ္ကုိငယ္ ငါသည္မူကား ဇာအစာမွ် မစားလိုပါ။ ကုိယ့္ကုိကုိယ္ရာ သတ္သီဖို႔ယာ ေအာ္ အစ္ကုိငယ္" ဟုေျပာေရလတ္ေ၀။ အစ္ကုိငယ္ကား နွမစကား ၾကားေသာခါ၀ယ္ "ေအာ္ ငါ့၏ခ်စ္သီြး ငါ့နွမငယ္ စြာအေၾကာင္းေၾကာင့္ သီခ်င္လဲေ၀။ ငါ့ကုိေျပာျပ ယွင္းျပအံုးေ၀ နွမေခ်" လို႔ ျပန္မီးလိုက္ေတလတ္ေ၀။ ယင္းခ်ိန္ခါ၀ယ္ ျခေသၤ့ညီမ နွမေခ်လည္း ခဲ၀ါဆိုလာ စကားျဖာကုိ ျပန္ေျပာင္းေျပာျပ သိစီေရလတ္။ ညီမစကား ၾကားေသာခါ၀ယ္ ျခေသၤ့ငယ္မွာ ျပင္းစြာေဒါသ ေျခာင္းေျခာင္းထြက္၍ မစူးစမ္းဘဲ ခဲ၀ါဟိရာ အရပ္သို႔ယာ ၿပီးလားေရလတ္။ ဖန္ဂူထဲမွ အိပ္နီေသာသူ ခဲ၀ါယုတ္ကုိ ျမင္ေသာခါကား ဟင္းလင္းျပင္ထဲ တလင္းထဲ၀ယ္ အိပ္နီေရဟု ထင္မွားမွတ္၍ ကုိက္သတ္ေမဟု အခ်ိန္ျပင္းျပင္း တဟုန္ထိုးျဖင့္ ၿပီး၀င္ေသာခါ ဖန္ဂူမွာေဆာင့္ ရင္ကုိထိ၍ ရင္ကြဲခါပင္ ေတာင္ၿခီရင္းသုိ႔ လြင့္စိုင္ေမ်ာပါး က်လတ္၍သာ သီရလီ၏ အို ခ်စ္သီြးရုိ႕။

က်န္ရစ္ငါးေကာင္ အစ္ကုိငယ္ရုိ႕ ထိုအတိုင္းပင္ ဖန္ဂူနွင့္ေဆာင့္ ရင္ကုိထိ၍ ရင္ကဲြကာပင္ ေတာင္ၿခီသို႕က် လြင့္စိုင္ေမ်ာလို႔ သီကတ္ရေရ ငါ့ခ်စ္သီြးရုိ႕။ ေနာက္ဆံုးမွာကား အႀကီးျဖစ္သူ ရာဇာျခေသၤ့ ျပန္လာေသာခါ နွမငယ္လည္း ခဲ၀ါစကား ယင္းအတိုင္းသာ အေၾကာင္းစံုေလွ်ာက္ ေျပာျပလတ္၏။ ျခေသၤ့မင္းကား ညီမငယ္အား "ေအာ္ ခ်စ္နွမငယ္ မ်ိုဳးမစစ္သား ယင္းခဲ၀ါကား စြာမွာနီလဲ" လို႔ မီးလိုက္ေတလတ္။ နွမေခ်လည္း "ေအာ္ အစ္ကိုရာဇာ ေငြေတာင္ထိပ္သာ ဟင္းလင္းျပင္မွာ အိပ္နီစြာကုိ မျမင္လား" လို႔ လက္ညႇိဳးညႊန္ထိုး ျပေရလတ္။

ထိုေသာခါ၀ယ္ ျခေသၤ့မင္းကား "ဤ ခဲ၀ါသည္ ဟင္းလင္းျပင္ထဲ အိပ္ဖို႔မထင္။ ဖန္ဂူမွာယာ အိပ္နီစြာပင္ ျဖစ္ရမည္" ဟု စိတ္မွာစဲြထင္ ၾကံစည္ၿပီး၍ ေတာင္ၿခီရင္းသုိ႔ ဆင္းေရလတ္ေ၀။ ေတာင္ၿခီရင္းသို႔ ေရာက္ေသာခါ၀ယ္ ဇီ၀ိန္ကင္းခ်ဳပ္ အသက္ေပ်ာက္၍ သီပဲြ၀င္လတ္ ညီငယ္ရို႕ကုိ တိြလီေသာ္ကား "ငါ့၏ခ်စ္သီြး ညီငယ္ရုိ႕ကား စူးစမ္းဆင္ျခင္ ပညာညာဏ္မဲ့ မိုက္မဲေၾကာင့္သာ ဖန္ဂူကိုမျမင္ မသိလီဘဲ ရင္ျဖင့္တိုက္ကာ သီကုန္ကတ္” ဟု ဆင္ျခင္ၿပီးကာ “ပါးစတြင္းသို႔ ထိုးသြင္းအပ္ေရ ပူေသာအစာ အာဟာရကား ပါးစကုိရာ ပူေလာင္စီသို႔ ယင္းကဲ့သို႔ပင္ ညာဏ္ပညာကင္း မစူးစမ္းပဲ ဆင္ျခင္နည္းမႈ ျပဳလုပ္လတ္ေတ ကိစၥသည္ကား ျပဳလုပ္သူအား ပူေလာင္စီသည္ မွန္စြာမလဲြ မုခ်သာတည္း" ဟု ေျပာဆိုၿပီးကာ ငါ့ညီရုိ႕ကား လိမၼာမႈကင္း ဆင္ျခင္နည္း၍ သီကတ္ရ၏။ ငါသည္မူကား ငါ့ညီရို႕ပိုင္ မျပဳလီပဲ မ်ိဳးမစစ္သား ခဲ၀ါယုတ္အား ဖန္ဂူထဲ၀ယ္ အိပ္လွ်က္ပင္ နွလံုးကဲြကာ သီဆံုးစီအံ့" ၾကံဳး၀ါးေရလတ္ ငါ့ခ်စ္သီြးရုိ႕။ ထုိသို႔ၿပီးခါ ခဲ၀ါတက္ရာ ဆင္းသက္ရာဟု လမ္းကုိမွတ္၍ ထိုလမ္းသုိ႔ရာ ရွိရႈၿပီး၍ သံုးႀကိမ္စြက္စြက္ ေဟာက္ေရလတ္။ ျခေသၤ့ေဟာက္သံ မိုးေကာင္းခင္ထိ ပဲ့တင္ထပ္လို႔ ၿမိဳင္လီေသာေၾကာင့္ ဖန္ဂူမွာေအာင္း ခဲ၀ါစုတ္လည္း အိပ္လွ်က္ပင္ နွလံုးကဲြအက္ သီလီေရလတ္ ေအာ္ ခ်စ္သီြးရုိ႕။

ရာဇာျခင္ေသၤ့ မင္းမဟာလည္း ခဲ၀ါသီမွန္း သိေသာခါ၀ယ္ ညီငယ္သီြးခ်စ္ ေျခာက္ေကာင္ရုိ႕အား စုကာေပါင္းလို႔ ေတာအုပ္ၿမိဳင္သာ နန္းရိပ္သာ၀ယ္ ၿမီျမႇဳပ္သၿဂိဳဟ္ ျပဳလီေရလတ္ေ၀။ ထိုၿပီးေသာခါ ႏွမဟိရာ ရႊီဂူသာသုိ႔ ျပန္ကာနွင္း၍ ႏွမေခ်အား ခဲ၀ါနွင့္ညီ ေျခာက္ေကာင္ရုိ႕မွာ သီဆံုးလားေၾကာင္းေျပာျပေရလတ္။ ျခေသၤ့နွမ ညီမေခ်လည္း ခဲ၀ါသီမွန္း သိေသာခါ၀ယ္ စိတ္မွာရႊင္လန္း သက္သာရ၍ ရီႊဂူ၌ပင္ အသက္ထက္ဆံုးနီလားေရလတ္ ခ်စ္သီြးရုိ႕။

ေအာ္ခ်စ္သီြးရုိ႕ အဖိုးေျပာလတ္ ပံုျပင္ေဟာင္းလည္း ေဒနီရာမွာပင္ ဆံုးယာေ၀။(တဒုကနိပတ္ သိဂၤါလဇာတ္)

(သွ်င္အရိယာ၀ံသ)

အဘာေလး မြန္းေရ

အဘာေလး မြန္းေရ
-------------
ဟုတ္က့ဲ ခင္ဗ်ား
အေမ ယခိုင္
အေဖ မ်န္မာပါ
က်ဴပ္ ယခို္င္ပ်ည္ဂ်ီးကို
ခ်စ္ပါေဒ...။

(အီးေယာင္ေလး)

ဟုတ္က့ဲ ခ်ိန္႔
အေမ ယခိုင္
အေဖ ယခိုင္...ပါ
ယန္ကုန္မွာ က်ီးဒါပါ
ယခိုင္လိုေဒါ့ မေပ်ာတက္ဗူး
ယခိုင္ပ်ည္ကို
မေယာက္ဖူးဗူး...။

(ဘားဘာေလး)

ဟုတ္ပါယင့္
အမိ ရခိုင္
အဖ ရခိုင္ပါ
အေခ်ကပင္
မ်န္မာစာ သင္လာစြာပါ
ရခိုင္ပိုင္ရီြးဖို႔စြာ ရွက္ပါေရ
ရီြးဖို႔လည္း မတတ္ပါ...။

(သီဖိယေက)

ဟုတ္က့ဲ
အမိ ယခိုင္
အဖ ယခိုင္ပါ
ယခိုင္ျပည္ သံတြဲကပါ
ယခိုင္အစစ္ေတြလို႔ေတာ့
မေယး မေပ်ာတတ္ပါ...။

(သီကတ္ရာလူရို.)

ဟုတ္ပါေရ
စစ္ေတြကပါ
အမိရခိုင္ အဖရခိုင္ပါ
ရခိုင္ျပည္နယ္ကပါ
အဂု စစ္ေတြမွာ
တိုက္တိအျမင့္ႀကီးေဆာက္
ရထားလမ္းတိေဖာက္
ကေကာင္းတိုးတက္နီပါယာ...။

အေ၀းႄကြတ္စူး စ်ီးကိုၿပီးဖိ
မြန္းေရလူရို. ငါ အဂယင့္ မြန္းေရ...။

ႄကြတ္စူး (ရမ္းၿဗဲကၽြန္း)

ေထာ... ၾကည့္လိုက္

ေထာ... ၾကည့္လိုက္
--------------
ေထာ... ၾကည့္
ရန္ကုန္ေရာက္
ရခိုင္သမေခ်တေယာက္
မ်န္မာေခ်တေယာက္နန္႔
ေဂ်ာင့္ၾကားတိုင္းေရာက္...။

ေထာ....ၾကည့္
စင္ကာပူေရာက္
ရခိုင္သမေခ်တေယာက္
မ်န္မာေခ်တိနန္႔
ဆီးေဆာက္ကေရာက္...။

ေထာ.....ၾကည့္
နယူးေယာ့ခ္ေရာက္
ရခိုင္သမတေယာက္
ေဘာက္သာဆိုးနန္.
ေလွာ္လီစည္းေဖာက္...။

ေထာ...ၾကည့္
ျပည္ပေရာက္
ရခိုင္ေခါင္းေဆာင္တေယာက္
မ်န္မာတိနန္႔
ေရႊလမ္းေငြလမ္းေဖာက္...။

ေထာ.....ၾကည့္
ရခိုင္အမ်ိဳးသားရီးလုပ္ေတ
ရခိုင္သားတေယာက္
မ်န္မာမနန္႔
ဟိဟိဟားဟားေဟာက္...။

ႄကြတ္စူး(ရမ္းျဗဲကြ်န္း)

ဟကၠရီက်

ဟကၠရီက်
--------
က်ားေတာ့ေက က်ားပါရာ
ေယေကလည္း စကၠဴက်ား..။

ႃမြီေတာ့ေက ႃမြီပါရာ
ေယေကလည္း ရီႃမြီ...။

ပန္းေတာ့ေက ပန္းပါရာ
ေယေကလည္း စကၠဴပန္း...။

ငွက္ေတာ့ေက ငွက္ပါရာ
ေယေကလည္း လင္း႗...။

ရခိုင္သားေတာ့ေက ရခိုင္သားပါရာ
ေယေကလည္း ရခိုင္စာကို မရြီးတတ္...။

ရီမကူးတတ္ေတ ငါးပိုင္
ကိုယ့္ဦးေႏွာဏ္ႏွလုံးသားထဲက
ကိုယ့္စြမ္းကိုယ္စကိုမိ
အစိုင္အလာကို သတိမျပဳ
ကိုယ့္အမင္ဘာသာစကားကို ဥပကၡာျပဳပနာ
ကိုယ့္တန္ဖိုးကို ကိုယ္ေဖ်ာက္ေတ
ဖက္ခြက္သားက်ေခ်တိ...။

(ခိုင္ေအာင္ေအာင္)

ႏိုးထခ်ိန္

ႏိုးထခ်ိန္
------
ပုပ္သိုးေျခာက္ကပ္
ပူျပင္းမြန္းက်ပ္ေတ
ညဆိုးတိက
စိမ္းသစ္လတ္ဆတ္ေတ
အိမ္မက္ကို
ဖန္တီးပီးတတ္ေတ...။

ခံယူတတ္ေက
အက်ပ္အတည္းဆိုစြာ
အခြင့္အလမ္းတမ်ိဳးရာ...။

ရာသီလီျပင္းထဲမွာ
လြတ္လပ္ျခင္းရနံ႔တိ
ကပ္ၿငိပါလာတတ္စြာက
သဘာ၀တရား၏ရုိးသားမွဳ...။

ေခတ္မ်က္ႏွာစာကိုခ်ယ္သ
သမိုင္းလိုအပ္ခ်က္ကိုျဖည့္ပီးဖို႔
ဦးေႏွာဏ္တန္းခါးတိ
ဖြင့္ထားကတ္မည္...။

ႏွစ္ႏွစ္ရာေက်ာ္က
လက္က်န္အလွနန္႔
အိပ္ေမာက်နီေရ
ရကိၡတရုိ႕ျပည္
ႏွစ္ဆယ့္တစ္ရာစုမွာ
ႏိုးထခ်ိန္တန္ပ်ာယ္...။

ခိုင္ေအာင္ေအာင္
၀၇၊၀၇၊၂၀၀၉

လမ္းသစ္ထြင္ဖို႔

လမ္းသစ္ထြင္ဖို႔
----------
ဒုကၡလမ္းမထက္မွာ
အားနည္းခ်က္အျဖာျဖာနန္႔
ငါရို ့တိ လားနီကတ္ရေရ...။

မုန္တိုင္းကၾကမ္း
လီသရမ္းလို႔
ပန္းဖူးကေပ်ာက္
တေယာက္တေပါက္
ခရီးမေရာက္စြာၾကာနီပ်ာယ္...။

သမိုင္းအနာ
ရင္မွာမေပ်ာက္
ဇာပင္ေရာက္ေရာက္
ရုိးေတာင္ေအာက္က
လျခမ္းၿမီ
ငါရို႕ခ်စ္ေတ ရခိုင္ျပည္
ျပန္လည္ထြန္းပ
ရွင္သန္ရမည္...။

ရခိုင္အမွန္
ႏြံမွာမနစ္
အားစိုက္လုံ႔လ
ျပန္ႏိုးထဖို႔
အသိကိုေဆာင္
အေမွာင္ကိုယွင္း
ပညာအလင္းနန္႔
ဘ၀ရင္းပနာ
လမ္းသစ္ခင္းကတ္မည္...။

ခိုင္ေအာင္ေအာင္
၁၇၊၀၇၊၂၀၀၉

လမ္းေခ်ာ္နီေရ အိမ္မက္

လမ္းေခ်ာ္နီေရ အိမ္မက္
----------------
အားနည္းခ်က္တိနန္႔
သြီးအီးနီေရ အမ်ိဳးခ်စ္ျခင္း
အေၾကာက္တရားလမ္းမထက္မွာ
ပန္းဖူးမဟိလားနီယင့္...။

ၾကယ္တိႄကြီက်နီေရ အာကာျပင္မွာ
၀ံလက္ရို ့ေတာင္ဖံခတ္သံ
မၾကားရစြာၾကာနီပ်ာယ္...။

ဆင္ျခင္တုံတရား
ျခစားနိန္ေရ ရပ္၀န္းမွာ
ပဋိပကၡမုန္တိုင္းတိတိုက္နီစြာ
အဆန္းကမဟုတ္...။

တန္းခါးတိအားလုံးဖြင့္ပီးထားခါမွ
ပြင့္လင္းျခင္းကို မႀကိဳက္ေတလူ
လမ္းေခ်ာ္နီလီရဖို႔စြာပ်ာယ္ေယ...။

အ၀ီးကို လွမ္းၾကည့္မျမင္ပဲနန္႔
အနာဂါတ္တရားလာေဟာျပနီေက
ၿမီစာျမက္ပင္ေခ်ျဖစ္လားရစြာက
အခ်ိန္ဆိုေရ ခဲ၀ါေခ်ေကာင္ပ...။

စိမ္းစိုနီေရ ေတာအုပ္ႀကီးကို
ျဖတ္လားနီရေကလည္း
ရင္ဖတ္ထဲမွာ ကႏၱာရႀကီးက
အပူမီးတိေတာက္လို႔...။

အန္မတု၀ံ့မွဳ အာမခံ၀ံ့မွဳ
လြတ္လပ္ျခင္း၏အႏွစ္သာရကို မခံစားတတ္မွဳ
မ်ိဳးရိုးဗီဇ၏ဂုဏ္သိကၡာကို နားမလည္မွဳ
ေဒပိုင္ တြင္းနက္ႀကီးတိထဲမွာ
ဇာႏွစ္ခါလူးက်သီနီကတ္ဖို႔လဲ မသိလိုက္ပ်ာယ္...။

ခိုင္ေအာင္ေအာင္
၂၀၊၀၇၊၂၀၀၉